یو پی اس چیست ؟ (UPS)

یو پی اس چیست  : یو پی اس UPS مخفف عبارت Uninterruptible Power Supply به معنی منبع تغذیه بدون وفقه است. این دستگاه الکترونیکی توسط باتریهای متصله برق AC بدون وقفه پایدار تولید می نماید . در زمانی که برق شهر متصل گردد باتریهای خود را شارژ می نمایند .

کاربرد یو پی اس UPS:

• یکی از مهمترین کارایی های یو پی اس (UPS) زمانی است که به هر دلیلی برق شهر قطع شود . در این صورت دستگاه یو پی اس UPS بدون وقفه وارد مدار می شود . برق مصرفی را تامین نموده به گونه ای که دستگاه مصرف کننده خاموش یا Reset نگردد.

• دستگاه یوپی اس UPS دارای فیلترهای الکتریکی و الکترونیکی می باشد . این امر باعث حذف نویزها و نوسانات برق شهر می شود . که مصرف کننده ها را در مقابل رعد و برق و ولتاژ بالا ( High Voltage ) محافظت می نماید . این موضوع باعث می شود برقی با شکل موج سینوسی کامل به مصرف کننده ارائه داده شود .

• یو پی اس دارای تثبیت کننده ولتاژ (AVR : Automatic Voltage Regulator) است. بصورتی که اگر مقدار ولتاژ ورودی ( برق شهر) تغییر نماید ، در خروجی دستگاه یو پی اس UPS ولتاژ ۲۲۰ ولت ثابت خواهد بود.

• لازم به ذکر است  ، یو پی اس ها UPS توان اصلاح نویزها و نوسانات خط تلفن و مودم را نیز دارند.

نیاز به یو پی اس:

دستگاه یو پی اس UPS تقریبا برای تمام دستگاههای حساس برقی مورد نیاز می باشد . چه در منازلی که دارای یک عدد کامپیوتر بوده و یا در شرکتها  و ادارات بزرگ که چندین دستگاه مانند موارد زیر می باشد.

سرور کامپیوتر , پرینتر, فکس, اسکنر , تلفن سانترال , سیستم های حفاظتی ویا در مراکز تحقیقاتی , آزمایشگاهی و پزشکی و …..

چرا که درزمان نبود برق شهر بتوان از این سیستم ها استفاده نمود . یا در زمان وصل برق شهر با کمک  یو پی اس UPS از آسیبهای جدی برق شهر به سیستم ها جلوگیری نمود.

اجزا تشکیل دهنده یو پی اس UPS :

  با توجه به مدل و توان های مختلف ، دستگاههای یو پی اس دارای عملکرد و تکنولوژیهای متفاوتی می باشند . ولی به طور عمده و کلی می توان اجزا تشکیل دهنده یو پی اس ها را به شرح ذیل تقسیم نمود :

• رکتیفایر :

وظیفه اصلی رکتیفایر و یا یکسوساز تبدیل برق متناوب AC به برق مستقیم DC می باشد . البته در بعضی از مدل های UPS مانند لاین اینتراکتیو ها به عنوان شارژ باتریها عمل می نماید.

• اینورتر:

عملکرد اینورتر دقیقا عکس عملکرد در رکتیفایر بوده و برق مستقیم (DC) را به برق متناوت (AC) تبدیل می نماید . این قسمت دستگاه یو پی اس بسیار حساس و مهم می باشد . چرا که برق متناوب ساخته شده از لحاظ شکل موج و فرکانس و موارد دیگر …. بسیار حائز اهمیت بوده و یکی از عوامل موثر جهت نشان دادن کیفیت و مرغوبیت دستگاه یو پی اس می باشد .

• سوئیچ بای پس Bypass switch :

عملکرد این قسمت در مدل های مختلف یو پی اس ها بسیار متفاوت می باشد . ولی بطور کلی وظیفه سوئیچ بای پس انتقال برق ورودی به خروجی دستگاه در مواقع ضروری تعمیرات و خرابی دستگاه و یا در بعضی از مدلها در صورت تشخیص عدم مشکل در برق ورودی می باشد.

شارژر :

همانطور که در قسمت رکتیفایر ( یک سوکننده ) توضیح داده شد شارژر همان عملکرد رکتیفایر را دارد . که برق شهر را به برق مستقیم تبدیل و ولتاژ آن را نسبت به ولتاژ باتریها تغییر می دهد . این امر باعث می شود باتریها به طور کامل همیشه در حالت شارژ کامل قرار گیرند .

• فیلتر :

دستگاههای یو پی اس بطور کلی دارای فیلترهای ورودی و خروجی هستند که باعث حذف نویزهای ولتاژ،اعوجاجات و غیره می باشند.

• باتری :

همانطور که می دانید دستگاه  یو پی اس در زمان قطع برق شهر انرژی خود را از باتریها دریافت می نماید . می توان گفت که باتریها جزء لاینفک از یو پی اس می باشند و آنها را می توان از اجزای تشکیل دهنده دستگاه یو پی است نام برد .

در اینجا به قسمت های تشکیل دهنده عمومی برای اکثر دستگاههای یو پی اس اشاره شد . ولی بعضی از دستگاه های UPS دارای ترانسفورماتور و بردهای استابلایزر و مواردی از این دست می باشند که مختص به همان مدلها است.

از یوپی اس چه می خواهیم  :

به طور خلاصه با داشتن یو پی اس خوب ، باید اطمینان داشت که یک برق پایدار و بدون قطعی و نویز و نوسان با شکل موج سینوسی کامل در شبکه برق مجموعه داشته باشیم که از هرگونه آسیب برقی در امان باشیم  .

باید خاطر نشان کرد در بعضی از سیستمها مانند دستگاههای آزمایشگاهی و دستگاههای حساس پزشکی ، در صورت داشتن شکل موج نا مناسب و اعواج ، دستگاه به درستی عمل نمی کنند . که این امردر جواب آزمایش ها و کارائی خود دچار اشتباه و خطا می گردد .

توان یوپی اس UPS :

یو پی اس ها (UPS) دارای توانهای مختلفی می باشند که نسبت به میزان توان بار مصرفی , محاسبه و طراحی می گردد . معمولا توان این دستگاه با واحد ولت آمپر (VA) نشان داده می شود . یو پی اس ها دارای رنجهای متداولی می باشند و مدلهای متفاوتی نیز دارند . البته برای انتخاب مناسب و محاسبه توان دستگاههای یو پی اس توضیحات کامل داده شده است .

زمان برق دهی یو پی اس (Back up Time UPS):

زمان برق دهی دستگاه یو پی اس UPS پس از قطع برق شهر ، متناسب با مقدار ظرفیت باتریهای سیلد لید اسید

(Sealed Lead Acid) دستگاه یو پی اس می باشد .

واحد سنجش مقدار دشارژ باتریها «آمپرساعت (AH) » بوده که نسبت مستقیم با زمان برق دهی دارد . با توجه به مقدار آمپرساعت باتری و تعداد باتریهای متصله به یو پی اس مقدار زمان برق دهی قابل تغییر می باشد . با انتخاب آمپر ساعت باتریها ی یو پی اس ، می توان زمان برق دهی دستگاه یو پی اس UPS را تعیین کرد .

محاسبات زمان برق دهی ( Back up Time) در محاسبه مقدار آمپر ساعت باتری  به صورت کامل توضیح داده شده است .

قرارگیری باتری یو پی اس UPS :

 نحوه قرارگیری باتریها به همراه دستگاه یوپی اس به سه حالت به شرح ذیل می باشد .

۱- باتریهایی که داخل دستگاه یو پی اس قرار می گیرند که اصطلاحاً باتری داخل نام دارند (UPS Internal)

۲- باتریهایی که درکنار یو پی اس و در داخل کیس یا کابینت باتری جداگانه قرار می گیرند . به آنها باتری خارج

(UPS External) گفته می شود.

۳- در بعضی مواقع یو پی اس ها قابلیت نصب باتری داخلی و خارجی را بطور همزمان دارند . به شرطی که یو پی اس دارای شارژر با شدت جریان مناسب ظرفیت باتریها باشد .

نصب یو پی اس ها UPS :

نصب یو پی اس ها UPS در رنجهای توان پایین با توجه به رعایت کردن مفاد دفترچه راهنما (User Manual) توسط مصرف کننده میسر می باشد .

ولی جهت نصب دستگاههای با توان بالا و با باتری خارجی ( External) حتما” باید توسط متخصصین این امر صورت گیرد . چرا که در دستگاههای یو پی اس با ولتاژDC بالا ( تعداد باتری زیاد ) احتمال خطر برق گرفتگی زیادی وجود دارد . البته توصیه می گردد که نصب این نوع یو پی اس ها و کابینت باتری ، توسط کارشناسان فنی این شرکت انجام گردد .